Inhoudsopgave
1. Wat is privatisering?
Algemeen
Bij privatisering wordt een organisatie, -dienst of -bedrijf van de overheid verkocht aan een marktpartij uit de particuliere sector. Als het om een staatsdeelneming gaat, worden de aandelen direct verkocht of verhandeld op de beurs. Bij een gedeeltelijke verkoop van aandelen is er eigenlijk geen sprake van privatisering. Dan blijft sprake van een staatsdeelneming.
Als alle aandelen verkocht zijn, heeft de overheid geen invloed meer op de organisatie of het bedrijf als aandeelhouder. Wel kun je ervoor kiezen om als marktmeester onafhankelijk toezicht te houden of te organiseren. Een voorbeeld hiervan is de telefoniemarkt. Het staatsbedrijf PTT is eerst verzelfstandigd tot een staatsdeelneming (KPN NV) en daarna zijn de alle aandelen in KPN in delen verkocht. Tegenwoordig bepaalt de overheid de regels op de telefoniemarkt door de Telecommunicatiewet. Hiermee wordt door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en het Agentschap Telecom toezicht gehouden. Ook kan de ACM marktmaatregelen treffen. Daarnaast is de Mededingingswet van toepassing op de telefoniemarkt. Hiermee kan de overheid ook invloed uitoefenen op het gedrag van aanbieders van telecomdiensten en -netwerken.
2. Hoe gebruik je privatisering?
Als je besluit dat een bepaalde taak geen overheidstaak meer is, kun je kiezen voor privatisering van de uitvoerende organisatie of het bedrijf. (Dit kan natuurlijk alleen als de overheid een juridische of economische band heeft met die organisatie of dat bedrijf.) Bij privatisering en verzelfstandiging moet je letten op de bescherming van publieke belangen. Het is belangrijk dat je hier goed en volledig naar kijkt. Deze publieke belangen moeten zorgvuldig worden vergeleken met andere publieke en maatschappelijke belangen. Hieronder vallen economische en financiële belangen en ook democratische en rechtsstatelijke. Bij een plan voor volledige privatisering moet je ook kijken naar het bestaande wettelijke kader. Daarbij is het de vraag of het voldoende is om de publieke belangen te beschermen zonder het aandeelhouderschap. Zie hiervoor ook de Nota Deelnemingenbeleid Rijksoverheid 2013 (bijlage bij Kamerstukken II 2013/14, 28165, nr. 165) en de pagina over publiek belang.
3. Achtergrondinformatie
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties informeert de Kamer jaarlijks over voorgenomen privatiseringen en verzelfstandigingen. Zie voor meer informatie het Besliskader privatisering en verzelfstandiging.
4. Contactgegevens
- Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) > Directie Ambtenaar en Organisatie > Organisatiebeleid
E-mailadres: organisatierijk@minbzk.nl
Laatst gewijzigd op: 17-4-2024