Uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid (U&H)

Beschrijving 

Wetten en regelingen moeten werkbaar zijn voor ieder die ermee te maken heeft. Voor de burgers  en bedrijven die  zich aan de regels moeten houden en  ook voor de organisaties binnen de overheid die de regels moeten uitvoeren en handhaven. Het meenemen en beoordelen van de effecten voor de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid vindt op verschillende momenten plaats.

Uitvoeringsanalyse

Wanneer je beleid of wetgeving maakt waarin organisaties of instanties mogelijk een rol of verplichting krijgen bij de uitvoering of de handhaving, is het voor de inrichting en onderbouwing van je voorstel verstandig om vroeg in het proces informatie te verzamelen over de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid ervan. Dit kan door het doen van een uitvoeringsanalyse.

Uitvoeringstoets

Zodra het beleid of regelgevingsvoorstel in concept gereed is en er sprake is van substantiële (neven)effecten voor uitvoerende en handhavende instanties, moet je deze instanties om een oordeel vragen over de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van het voorstel (= uitvoeringstoets, ook wel aangeduid als uitvoerbaarheidstoets of vergelijkbare termen). Dit vindt plaats op het moment dat je beleid of regelgevingsvoorstel in concept gereed is, voorafgaande aan de ministerraadbehandeling. De Handleiding uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid (U&H) bevat de vragen en aspecten die hierbij aan de orde kunnen komen. 

De informatie over de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid moet, waar mogelijk, kwantitatieve en kwalitatieve gegevens bevatten  over beoogde effecten en neveneffecten van de regelgeving voor uitvoerende en handhavende instanties. Dit kunnen de eigen instanties zijn van het ministerie dat eerstverantwoordelijk is voor de regeling, maar ook politie, Openbaar Ministerie (OM) en rechterlijke macht. Daarnaast moet deze informatie een inschatting over het doenvermogen van de doelgroep bevatten.

In verband met de eventuele afstemming die (mogelijk) nodig is met de Raad voor de rechtspraak in verband met beslag op het gerechtelijk apparaat, de Raad voor de rechtsbijstand, het OM en uitvoeringsinstanties, moet Justitie en Veiligheid al vroeg in het beleidsproces geïnformeerd worden over een dergelijk voorstel.

Toepassing 

Het departement dat het beleid of regelgeving opstelt, maakt de gevolgen voor uitvoering en handhaving op deze terreinen inzichtelijk in de toelichting bij het voorstel. Voorgenomen regelgeving wordt voorafgaande aan de behandeling in voorportaal, onderraad en ministerraad getoetst door de Sector Juridische Zaken en Wetgevingsbeleid (JZW) van het ministerie van Justitie en Veiligheid in de JenV rijksbrede wetgevingstoetsing. Wanneer de voorgenomen regelgeving substantiële gevolgen heeft voor uitvoering en handhaving zal bij de toetsing worden nagegaan of het voorstel een goede en afdoende toelichting bevat op de aspecten uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid.

Meer informatie

• Handleiding uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid (U&H)
  12-10-2021│ pdf-document, 315 kB | 17 pagina('s)

Contact 

• Ministerie van Justitie en Veiligheid
  Sector Juridische Zaken en Wetgevingsbeleid (JZW)

Naar overzicht verplichte kwaliteitseisen

Laatst gewijzigd op: 15-10-2021